Over Dirk Duwijn. In september 2014 heb ik samen met mijn echtgenote Erika een eerste camino-ervaring opgedaan. De Camino Inglés en ook het Spaanse gedeelte van de Camino Portugués, zijn ideale wandeltochten voor personen die hieraan slechts twee weken vakantie kunnen spenderen. Maar opgepast! Al ligt het in corona-tijden wat moeilijk om te zeggen, de camino naar Compostela is echt wel een virus, zij het een positief. Buen Camino.

De pelgrimstocht. Te voet van Ferrol naar Santiago de Compostela van 8 tot 14 september 2014.

Reeds vijf jaar hebben mijn echtgenote Erika en ik uitgekeken naar dit moment. In de winter van 2009 maakten we aan onze kleine keukentafel plannen voor de viering van onze 25^ste huwelijksverjaardag in de zomer van 2014. De kinderen zouden dan allebei volwassen zijn, waardoor vader en moeder iets minder met hun vragen moesten rekening houden. Of misschien zelfs met hun tweetjes op reis konden gaan. Aanvankelijk droomden we nog van exotische bestemmingen verspreid over de aardbol. Maar hiervan hadden we al kunnen proeven tijdens onze kinderloze jaren, zodat deze niet meer bovenaan onze loodjeslijst bleven staan. Nee, het mocht wat actiever

zijn. Iets waar we als koppel ten volle van zouden kunnen genieten. Wie dit idee op tafel legde, weten we niet meer, maar plotseling lag het daar: we gaan te voet naar Santiago de Compostela. Er waren honderd redenen of praktische bezwaren om deze tocht niet te ondernemen, maar er was slechts een goede reden nodig om te zeggen ‘We doen het! Dit wilden we echt samen doen en tot een goed einde brengen, dit zou van ons zijn..

Wat sprak me nu aan om als niet-gelovige de pelgrimstocht of camino naar Santiago de Compostela te lopen? In de eerste plaats vooral het zorgeloos wandelen van A naar B. Op goed bewegwijzerde wegen en paden door de wisselende landschappen van Galicië stappen. Op eigen tempo een dagtrip maken naar de volgende slaapplaats. Zo werd het ons voorgesteld door een stel ervaren Belgische wandelaars die we ontmoetten op Corsica en kreeg het een plaats als onze droomvakantie.

Een tweede aantrekkingskracht omschrijf ik graag als back to basics. Enkel met het hoogstnoodzakelijke op weg gaan en alles wat je doet in functie stellen van een cyclus van eten, wandelen, eten, slapen. Genieten van het minimale, maar goed comfort. Mensen ontmoeten uit alle windrichtingen waarmee je hopelijk een gemeenschappelijke taal kunt spreken.

Verder sprak me zeker aan dat je deel zal uitmaken van een eeuwenoude traditie om het graf van een apostel te bezoeken. Het verhaal van de engelen die het lichaam van Sint-Jakobus de Meerdere in een stenen bootje vervoerden van Palestina naar de kust van Galicië, trok reeds eeuwen duizenden pelgrims uit heel Europa naar zijn laatste rustplaats.

Ook vandaag wordt de pelgrim beloond voor zijn inspanning: wie zijn bedevaart aanvangt op meer dan 100 km van Santiago ontvangt de compostela, een officiële oorkonde uitgeschreven door de bisschop. Bovendien verdien je een gedeeltelijke aflaat. Beide beloningen brengen me wel een beetje in gewetensnood. Voor de compostela moet je verklaren dat je de tocht om religieuze redenen ondernam en dat zal niet het geval zijn. Maar omdat het zo’n mooi aandenken is, zal ik toch het ‘juiste’ vakje aankruisen. Als we al in Santiago geraken, natuurlijk … De aflaat mag ik dan ook niet aanvaarden en bovendien zou deze ruim onvoldoende zijn om al mijn zonden kwijt te schelden.

Geloof

Mijn rugzak staat even moedeloos als ik naast me aan het voeteneinde. Een lichte paniek maakt zich van mij meester. We moeten nu echt vertrekken, maar hoe los ik dit op? Kan ik spullen achterlaten of terugsturen naar huis? Maar ik kan toch niets missen! Wie weet waarvan ik dan nog spijt ga krijgen eenmaal onderweg? Het echte sterke geslacht komt ter hulp. Mijn echtgenote zal enkele spullen in haar rugzak meenemen. Dit is een goede oplossing; zowel mijn rugzak als mijn gemoed voelen nu draaglijker. Later die dag zal ik nog dikwijls het mantra en de goede raad van elke ervaren rugzaktoerist reciteren: ‘Wat je thuis laat, is mooi meegenomen.’

En we vertrekken. Niet onder een bijster goed gesternte, want nog voor we buiten het stadscentrum van Ferrol wandelen, zijn we getuige van de geslaagde zelfmoord van een kat, geholpen door een immense vrachtwagen. Maar wie niet gelovig is, zou aan bijgeloof ook geen belang mogen hechten en we stappen verder langs de mooie, zonovergoten kustlijn. De bewegwijzering, meestal een gele pijl of sint-jakobsschelp, is bijzonder goed en dat geeft een geruststellend gevoel.

Negen septemberdagen lang trekken we van zonsopgang tot een eind in de namiddag in zuidelijke richting naar ons einddoel. Elke dag hetzelfde ritme. Aangekomen bij onze volgende bestemming zoeken we eerst onze slaapplaats op. Minstens om de 18 km is er een refugio of pelgrimsherberg op of vlak langs het traject. Gemiddeld kunnen zo’n 25 vermoeide wandelaars er douchen, gebruik maken van de keuken of smullen van aan huis geleverde gerechten van het plaatselijke restaurant en slapen in een stapelbed. Eenmaal een bed bemachtigd rennen we zonder rugzak naar het dorp voor een heerlijke bocadillo met kaas en chorizo en doen inkopen.

Na drie kustetappes gaat het met rukken omhoog naar groene heuvels en bossen, afgewisseld met middeleeuwse stadjes in de waterrijke valleien. Het klimwerk neemt toe en vraagt van mij dag na dag een grotere fysieke inspanning. Maar eenmaal de top van de Camino Inglés in zicht komt het is dan nog drie dagen stappen tot de eindmeet groeit het geloof om ooit in de verte de torens van de kathedraal van Santiago te zien.

Liefde

Een mooie traditie van de pelgrims is om van thuis een steentje mee te nemen. Dit steentje staat symbool voor alle lasten en zorgen waarvan men verlost wil worden. Op het hoogste punt van de wandeling of bij Sint-Jakobus wordt het steentje dan achtergelaten, in de hoop … Ik heb bewust geen steentje meegenomen. Onze trektocht voelt aan als een ongewoon feest, maar zal vooral een detoxkuur voor geest en lichaam blijken te zijn.

Nee, voor mij is deze reis eerder een manier om afstand te nemen van niet-wezenlijke uiterlijkheden en waarden die zo typisch zijn voor onze huidige maatschappij. Door dagenlang enkel bezig te zijn met de essentie van het leven eten, slapen en je fysiek in orde houden besef je wat de door overvloed gekenmerkte consumptiemaatschappij ons valselijk voorspiegelt. Net zoals mijn rugzak draaglijker wordt door niet-essentiele dingen eruit te laten, zo zal ook het dagelijks leven aanvoelen als je de echt waardevolle zaken overhoudt.

Zo heerlijk mijmerend en toch bewust van elke stap door de weidse natuur trekken roept al snel diepe gevoelens en spirituele gedachten op. Verwondering, een gevoel van nietigheid, besef van de ongelooflijke toevalligheid van de mens in dit decor: mij sterkt het in mijn overtuiging dat je ‘hier en nu’ moet leven. Toch heb ik nu nog meer respect voor mensen die een meer religieuze zingeving verkiezen. Niet dat er tussen de pelgrims veel over wordt gesproken. Het respect voor ieders verhaal en de mate waarin dit wordt gedeeld, is groot.

Naast een scherper bewustzijn van het lichaam, met al z’n grote en kleine pijntjes, de beleving van de natuur en het menselijk ingrijpen daarin, wordt de eigen levensweg de volgende geestelijke kluif. Ben je tevreden over de belangrijkste beslissingen tot nog toe? Had het anders gekund of gemoeten? Vragen waarvoor je nu wel tijd en ruimte hebt om ze eerlijk te beantwoorden. Maar vooraleer je beslist hoe jouw levenspad er verder moet uitzien, toch eerst een waarschuwing: niemand is nog dezelfde persoon na de tocht. Hou rekening met een innerlijke transformatie na een langere periode waarin je urenlang hebt kunnen praten met of denken over de belangrijkste persoon uit jouw leven, namelijk jij zelf. Deze transformatie is voor iedereen anders, voor mij betekent het vooral een versterkt levensmotto: ‘ni dieu, ni maître’, wanneer het kan, natuurlijk.

Extra informatie

Wens je over deze pelgrimsweg met Dirk contact op te nemen, e-mail dan naar [email protected].
Bekijk ook de steekkaart van de Caminho Inglés.