De Camino Primitivo brengt je van de Asturische hoofdstad Oviedo naar de Galicische hoofdstad Santiago de Compostela, een afstand van ca. 260 km. Tel daarbij de verbinding tussen de Camino del Norte (vanuit Villaviciosa) naar Oviedo en je komt aan ca. 306 km. Klassiek is ook de combinatie met de Camino del Salvador vanuit León, dan kom je aan zo’n 385 km. De Camino Primitivo is wellicht de oudste camino, al komen de Camino de El Salvador en de Camino Olvidado dicht in de buurt. Grote troeven van de Camino Primitivo zijn zeker het Romeins en het preromaans erfgoed, samen met het berglandschap van de Cordillera Cantábrica.

Als je over de Camino del Norte naar Villaviciosa stapt, dan krijg je al kort voor de ciderstad Villaviciosa te maken met de preromaanse kerk van Priesca, anno 921. Kort voor Oviedo staat de nog iets oudere kerk van San Salvador de Valdediós op het programma op een gelijknamig abdijdomein waar vandaag karmelietessen wonen en werken. Oviedo is sinds Alfonso II (791-842) de hoofdstad van Galicië. Het was die koning die meteen na de ‘ontdekking’ van het lichaam van Jakobus naar Galicië trok. Daarmee was de oudste camino een feit. In de elfde eeuw werd Oviedo onderdeel van de bedevaart naar Compostela. Dat heeft alles te maken met de enorme reliekenschat in de Cámara Santa in de San Salvadorkathedraal: van het kruis dat leidde tot de overwinning op de Moren in Covadonga tot doornen van de doornenkroon en de melk van Maria … Eeuwenlang zei men dan ook – hier met de woorden van een pelgrimslied – : “Qui a esté a Sainct-Jacques et n’esté à Sainct Salvateur a visité le serviteur et a laisséle Seigneur … ” Naast de Cámara Santa is er in Oviedo nog veel meer preromaans erfgoed: San Julian de los Prados, Santa Maria de Naranco, San Miguel de Lillo … De laatste twee kun je de volgende dag bewonderen langs een nauwelijks langere route. Maar Oviedo heeft nog zoveel meer te bieden: het Museum voor Schone Kunsten, de kerkschatten, het Archeologisch Museum … Zonde als je hier geen extra nacht zou blijven.

Drie dagen na Oviedo wordt het héél mooi! In Borres moet je kiezen tussen de Ruta de los Hospitales of de Route via Pola de Allande. De eerste dompelt je helemaal onder in de schoonheid en de rust van het bergland, met een paar magere resten van twee pelgrimsherbergen. Echt zwaar mag je die ‘bergtocht’ niet noemen. De bewoonde wereld is wel veraf, maar als je uitrusting oké is en je hebt voldoende eten en drinken bij je, dan is er eigenlijk geen probleem. De bewegwijzering is goed, maar het blijven wel bergen. Als het sneeuwt, of het onweert, of er is erwtensoepmist, dan kan er dus een probleem zijn. Het weerbericht moet je zeker in de bergen altijd raadplegen. Nog dit: er is zelfs een heel kleine kans dat je ook een beer ziet lopen. Maak je niet ongerust, daar is geen reden toe. De volgende dag daal je 800 m naar de stuw op de Rio Navia. Helaas zijn hier in 2017 honderden hectaren bos afgebrand. Je stijgt vervolgens weer de vallei uit en je wandelt nog enkele dagen tussen de 600 en de 1100 meter, om dan Galicië binnen te wandelen.

Spoedig ben je in de tweede belangrijkste stad van de Camino Primitivo: Lugo. Ook twee dagen waard! De Romeinse wallen van Lugo zijn van een ander kaliber dan de Tongerse: twee kilometer lang, tien, vijftien meter hoog, tien poorten, 71 torens. Meer Romeins erfgoed vind je er in musea en her en der in de stad. Onder meer Romeinse baden en een Romeinse brug.

Na Lugo wordt de Camino Primitivo wat minder aantrekkelijk. Na 47 km vervoeg je de Camino Francés in Melide. Het percentage asfalt stijgt en het wordt drukker, maar er zijn ook varianten, onder meer via de cisterciënzerabdij in Sobrado dos Monxes.

De Camino Primitivo– via Melide – start in Oviedo en eindigt na 313 km in Santiago de Compostela. De laatste 52 km daarvan stap je op de Camino Francés. Er is ook een populaire variante van Lugo naar Arzúa in plaats van naar Melide. Dan stap je 14 km meer. Op de route naar Arzúa kan je ook vanuit Boimorte aftakken naar A Rúa, tevens op de Camino Francés. Zo wordt het traject weer wat korter.

Start je van op de Camino del Norte, dan kan je vlak na Villaviciosa, 45 km voor Oviedo, aftakken naar de Camino Primitivo. Er zijn nog diverse varianten mogelijk met afstanden tussen 0,7 km en 13,8 km.

Reken twee dagen voor het aanlooptraject tussen Villaviciosa en Oviedo. Van Oviedo naar Lugo plan je best negen tot elf dagen. Voorzie vandaar nog vier tot vijf dagen tot in Santiago de Compostela. Populair is ook de Camino del Salvador. Die begint in León op de Camino Francés en loopt tot in Oviedo, een afstand van 122 km.

Met een goedkope vlucht vlieg je naar de luchthaven van Asturias/Oviedo, op 48 km van de stad. Een rechtstreekse pendelbus brengt je op drie kwartier naar Oviedo. Je kan ook naar Santander of Bilbao vliegen. Met de bus of trein reis je dan verder naar Oviedo.

Een handig instrument om uit te knobbelen hoe op je vertrekplaats te geraken is de website Rome2rio. Ook beschikbaar als app voor Android smartphones als iPhones.

Camino Primitivo. Van de Atlantische kust via Oviedo naar Santiago. Cordula Rabe. Rother Bergverlag / Uitgeverij Elmar. 2019. (NL). Meer informatie op de winkelpagina …

Jakobsweg. Camino Primitivo. Raimund Joos en Michael Kasper. Conrad Stein Verlag. 2017. (DE). Meer informatie op de winkelpagina …

Camino Primitivo. From Villaviciosa, through Oviedo, to Santiago de Compostela. Wise Pilgrim guides. 2022. (EN). Ook beschikbaar als app.

Camino del Norte and Camino Primitivo. Dave Whitson & Laura Perazzoli. Cicerone. 2019. (EN). Ook als e-boek beschikbaar.

Jakobsweg. Camino Primitivo. Von der Atlantikküste über Oviedo bis Santiago. Cordula Rabe. Rother Bergverlag. 2018. (DE).

Camino de Santiago: Camino del Norte (Costa y Primitivo). Editorial Buen Camino. 2017. (ES). Ook beschikbaar als app. Permanent bijgewerkt. (o.a. EN, FR, DE).

Etappes – Logiesplaatsen

Editorial Buen Camino – Camino Primitivo
Gronze – Camino Primitivo
Mundocamino – Camino Primitivo
Wise Pilgrim
Todos Los Caminos de Santiago – Camino Primitivo (pelgrimsherbergen)
ViveCamino – Camino Primitivo
Senditur – Camino Primitivo

Lokale genootschappen

Federatie van compostelagenootschappen in Spanje
Compostelagenootschap van Asturias
Compostelagenootschap van Galicia
Compostelagenootschap van Lugo
Forum over de Camino de Santiago

Toeristische informatie

Turismo Verdenorte
Where is Asturias
Turismo de Asturias
Wandelroutes in Asturias
Productos de Asturias
Turismo de Vilaviciosa
Oviedo
Oviedo – Catedral del Salvador
Xunta de Galicia – Camino de Santiago
Turismo de Galicia
Turismo de Santiago de Compostela
Catedral de Santiago de Compostela
Turismo Prerrománico
Romaans en middeleeuws monumentaal erfgoed

De tracks van deze pelgrimsweg zijn aangemaakt op basis van de gids Camino Primitivo, van de Atlantische kust via Oviedo naar Santiago (Uitgeverij Elmar, 2019). De aangemaakte hoofdtracks eindigen op de Camino Francés in Melide of Arzúa of A Rúa. De tracks voor het vervolg kan je op die pagina ophalen.

De hoofdtrack van de Camino Primitivo tot Melide bevat 9265  trackpunten. Er is een aparte hoofdtrack van 1868 trackpunten aangemaakt voor de variante van Lugo naar Arzúa. De derde hoofdtrack van 355 trackpunten gaat van Boimorte tot A Rúa. Verder zijn er nog negen aparte varianten gaande van 12 tot 369 trackpunten.

De tracks zijn downloadbaar in twee digitale formaten:

Een kml-bestand dat je kan openen in Google Earth. Download hier Google Earth Pro en volg de installatie-instructies.