Via Brugensis
Beschrijving
Dat Vlaanderen in de geschiedenis van het pelgrimeren een belangrijke plaats heeft ingenomen, is nogal vanzelfsprekend. De regio was immers – zowel vroeger als nu – een doorgangsgebied voor goederen en personen.
Een belangrijke as liep van Brugge naar Atrecht (Arras). Verwijzingen hiernaar zijn al terug te vinden in de veertiende eeuw en meer bepaald in de ‘Itinerarium Brugense’. In dit document worden plaatsnamen als Brugge, Torhout en Menen en de afstanden tussen deze plaatsen vermeld.
Langs de wegen op dit traject werden gastenverblijven opgericht waar onderdak en verzorging werd aangeboden. Dat er toen al naar Santiago de Compostela werd gepelgrimeerd, kan men afleiden uit de aanwezigheid van talrijke Sint-Jakobskerken, onder meer in Hoeke, Brugge en Ieper.
De pelgrims die uit het noorden kwamen, gingen in Sluis aan land of zetten hun tocht verder per boot langs de Zwinhavens. De Via Brugensis start daarom op de markt van Sluis, ooit een kleine handels- en vissershaven aan de monding van het Zwin. Diegenen die hun tocht met de boot voortzetten, stapten in Hoeke aan land en volgden de dijken om via Damme Brugge te bereiken.
De huidige Via Brugensis volgt niet exact de historische route, maar is aangepast om het voor de pelgrim veiliger en aangenamer te maken en brengt je langs cultuurhistorische bezienswaardigheden of interessante natuurgebieden.
Vanuit Sluis loop je langs de Damse Vaart naar Brugge, waar sint-jakobsschelpen in het wegdek je de richting wijzen. De Via loopt dan verder door de bossen, voorbij de Sint-Andriesabdij in Zevenkerken – waar het heerlijk toeven is in de tuin van de cafetaria – om langs Torhout de Sint-Jakobskerken van Lichtervelde en Gits aan te doen. Via Roeselare en een verkeersluw pad door Ledegem bereik je Menen. Hier kun je kiezen om de doorsteek te maken naar de Via Scaldea en zo richting Reims en Vézelay te stappen of de grens, de Leie, over te steken en de Via Brugensis verder te volgen rond Lille naar Lens. Na 199 km komt Arras (Atrecht) in zicht en leiden er routes verder naar Amiens en Chartres, waar de Via Turonesis je verder naar Compostela brengt. Je kan eventueel ook vanuit Arras richting Reims stappen om de Via Campaniensis te bereiken.
Praktisch
De Via Brugensis sluit in Sluis (NL) aan op de Jacobsweg Die Haghe en eindigt na 199 km in Arras (F). Van Arras stap je verder over de pelgrimsweg Arras → Épernon. Daar sluit je aan op een variante van de Via Turonensis uit Parijs. Die voert je naar Chartres. Zo vermijd je een lange staptocht door Parijs.
Wil je echter naar Vézelay, dan heb je twee opties. Je kan in Menen de aansluiting naar de Via Scaldea nemen. Die brengt je naar Château-Porcien op de Via Campaniensis. Je kan ook vanuit Arras naar Reims, kies dan de pelgrimsweg Arras → Saint-Quentin → Reims. Zo beland je ook op de Via Campaniensis, die je naar Vézelay voert.
Voorzie 7 tot 9 stapdagen.
Sluis is bereikbaar met het openbaar vervoer. Of je laat je door een familielid of vriend met de auto wegbrengen.
Een handig instrument om uit te knobbelen hoe op je vertrekplaats te geraken is de website Rome2rio. Ook beschikbaar als app voor Android smartphones als iPhones.
Logies
Download hier de gedetailleerde en geactualiseerde informatie over de logiesplaatsen – met gastgever-ID – langs deze pelgrimsweg (versie 14.3.2025). De gastgevers staan gerangschikt in de volgorde dat je ze tegenkomt tijdens je tocht. In de bestandsnaam van de pdf zie je de updatedatum.
Voor logies tussen Halluin en Libercourt kun je beroep doen op het genootschap ‘Les Amis de Compostelle du Nord’. Laat enkele dagen voor de gewenste verblijfsdatum een bericht na – in het Frans of Engels – op het nummer +33 3 66 72 95 15. Een vrijwilliger brengt je dan in contact met leden die je kunnen ontvangen. Hetzelfde geldt voor het traject tussen Libercourt en Arras. Voor logies langs dit traject laat je een boodschap na op het nummer +33 6 18 58 38 69 van het genootschap ‘Arras Compostelle Francigena’.
Deel jouw ervaringen met onze logiesplaatsen langs deze Via met een mail aan gastgevers@compostelagenootschap.be. Heb je overnacht bij andere gastgevers dan vermeld in onze logieslijst, bezorg ons dan hun contactgegevens via hetzelfde mailadres.
Gidsen
Via Brugensis – Via Yprensis. Gedrukte uitgave. Vlaams Compostelagenootschap. 2023. (NL). Meer informatie op de winkelpagina …
Via Brugensis – Via Yprensis. E-boek in pdf. Vlaams Compostelagenootschap. 2023. (NL). Meer informatie op de winkelpagina …
Via Brugensis. E-book in pdf. Vlaams Compostelagenootschap. 2023. (NL). Meer informatie op de winkelpagina …
Jouw ervaringen met de Via Brugensis interesseren ons zéér! Stuur gerust je suggesties naar pelgrimspaden@compostelagenootschap.be.
Foto’s van Fr. James Bradley, Hugo Frederix, Jérémy-Günther-Heinz Jähnick, John.john.59, Jmh2o, Pierre André Leclercq, Charles Letangre, Julius Massius, Vassil, visualsbykoco, Gemeente Lichtervelde, Stad Menen, Westtoer en Shutterstock
Nuttige links
Compostelagenootschappen Noord-Frankrijk
Les Amis des Chemins de Compostelle du Nord
Arras Compostelle Francigena
Association des Amis du Beauvaisis vers Compostelle
Toeristische informatie
Stichting Gastvrij Zeeuws-Vlaanderen
Toeristische dienst Sluis
Toerisme Brugse Ommeland
Toeristische dienst Damme
Toeristische dienst Brugge
Toeristische dienst Torhout
Toeristische dienst Lichtervelde
Toeristische dienst Hooglede
Toerisme Leiestreek
Toeristische dienst Roeselare
Toeristische dienst Lendelede
Toeristische dienst Menen
Toeristische dienst Wervik
Pas-de-Calais Tourisme – Omgeving Louvre-Lens
Ville de Linselles
Ville de Wasquehal
Tourisme Lille
Ville de Fretin
Ville Courrières
Office de Tourisme d’Arras
Bezienswaardigheden
Jacobskerk Hoeke
Jacobskerk Brugge
Sint-Salvatorskathedraal
Sint-Andriesabdij Zevenkerken
Groenhove Diocesaan Dienstenhuis
Sint-Jacobskerk Lichtervelde
De slag bij Bouvines
Vimy Memorial
Gps-tracks
De tracks van deze pelgrimsweg zijn aangemaakt met de gids Via Brugensis van het Vlaams Compostelagenootschap (2023).
De hoofdtrack van de Via Brugensis bevat 5006 trackpunten. De enige variante slechts 22 trackpunten. De aansluiting met de Via Scaldea vanuit Menen naar Pecq heeft 772 trackpunten. De track meenemen op je smartphone of gps is warm aanbevolen.
De track is downloadbaar in twee digitale formaten:
1. Een gpx-bestand met de hoofdtrack en de varianten, alsook de waypoints van de logiesplaatsen met aanduiding van de gastgever-ID. De gpx kun je zowel gebruiken met een gps-toestel als op een smartphone.
Er zijn 2 versies van de handleiding voor het gebruik van Organic maps:
– Organic maps op een (android) smartphone: klik hier.
– Organic maps op een iphone: klik hier.
Lees meer over het gebruik van de gpx-tracks op een gps.
Lees meer over het gebruik van de gpx-tracks op je smartphone.
2. Een kml-bestand, dat je kan openen in Google Earth. Download hier Google Earth Pro en volg de installatie-instructies.