De Camino del Norte loopt ongeveer 850 km langs de noordkust van Spanje. Het is een uiterst gevarieerde camino met steeds afwisselende uitzichten op zee en de landelijke gebieden in het binnenland. Hier geen vlakke kustlijn, maar constant klimmen en dalen. Vermoeiend kan men deze weg bijgevolg wel noemen. Al van bij de aanvang staan enkele dagen met hoogteverschillen van 300 tot 500 m op het programma. Omdat de weg langs de noordkust van Spanje loopt, is het weer eerder wisselvallig. Hou bijgevolg rekening met fikse buien, maar evenzeer met zonovergoten dagen. Dat je langs de kust loopt, betekent ook dat je enkele keren een bootje moet nemen om een rivier over te steken.

Steden als San Sebastián, Bilbao, Santander en Gijón zijn erg boeiend. Bilbao met het Guggenheim Museum en de stadsontwikkeling rond dit museum is een aanrader. Het verlaten van Bilbao is voor velen niet zo aantrekkelijk (stadsuitbreiding, oude industriegebieden). Je loopt dicht bij de Nervión die je in Portugalete oversteekt met een Puente Colgante, een aan een frame hangend platform dat zich van de ene oever naar de andere verplaatst. Een industrieel-archeologisch monument en werelderfgoed.

Vóór Gijón is bij Villaviciosa het startpunt van de Camino Primitivo, die je voorbij Oviedo brengt. Naast de grote steden kom je ook kleinere pareltjes tegen als Guernica, Santilliana del Mar, Laredo, Comillas, Llanes, Ribadesella enzovoort. Liefhebbers kunnen onderweg de grotten van Alta Mira meepikken of een bezoek brengen aan het bedevaartsoord van Covadonga in de Picos de Europa.
Een belangrijk extraatje is de Camino Lebaniego, een vierdaagse tocht naar Santo Toribio. Indien je niet verder wilt langs de Ruta Vadiniense naar León, dan kan je ook met de bus terug naar de camino del Norte rijden en je tocht vervolgen.

Een begrip op de Camino del Norte is de albergue ‘La Cabaña del Abuelo Peuto’ van padre Ernesto in Güemes, een heel gezellige pelgrimsherberg. Je treft er veel jonge mensen aan, zoals ook elders op deze camino.

Overnachtingsplaatsen zijn er voldoende. Pelgrimsherbergen zijn er op geregelde afstanden en uiteraard is er het toeristische aanbod van de kustplaatsen.

Deze pelgrimsweg start in Hendaye (FR) / Irun (ES) en eindigt na 851 km in Santiago de Compostela. Omdat deze pelgrimsweg in Arzúa op de Camino Francés aansluit, stap je de laatste 39 km op die pelgrimsweg. Op de Camino del Norte kan je in Villaviciosa aftakken naar de Camino Primitivo om zo Santiago de Compostela te bereiken. Er zijn ook 23 varianten, waarvan de afstand tussen 0,9 km en 21,2 km varieert.

Voorzie 35 tot 40 stapdagen.

Met een goedkope vlucht vlieg je naar Biarritz (FR). Vandaar kan je met de trein tot in Hendaye. Goedkope vluchten zijn er ook naar Bilbao of Santander. Of je spoort met de Thalys tot Parijs en dan met de TGV tot in Hendaye.

Een handig instrument om uit te knobbelen hoe op je vertrekplaats te geraken is de website Rome2rio. Ook beschikbaar als app voor Android smartphones als iPhones.

St.-Jacobsroute. Camino del Norte. Cordula Rabe. Elmar – Rother Wandelgidsen. 2022. (NL). Meer informatie op de winkelpagina …

Jakobsweg Küstenweg. Raimund Joos. Conrad Stein Verlag. 2022. (DE).

Camino del Norte. Michael Matynka Iglesias. Wise Pilgrim Guides. 2022. (EN).  Ook beschikbaar als app.

Camino del Norte and Camino Primitivo. Dave Whitson & Laura Perazzoli. Cicerone. 2022. (EN). Ook als e-boek beschikbaar.

Le Camino del Norte. Editions Lepère. 2022-2023. (FR).

Chemin de St-Jacques. Camino del Norte. Cordula Rabe. Rother Bergverlag. 2020. (FR).

Le Chemin côtier & le Chemin Primitif. Gérard du Camino. Gérard Rousse. 2019. (FR).

Jakobsweg – Camino del Norte. Cordula Rabe. Rother Bergverlag. 2018. (DE). Ook beschikbaar als app.

Compostelle. Le chemin côtier – Camino del Norte. Françoise Pinguet & Jean-Pierre Siréjol. Rando éditions. 2018. (FR).

Guía del Camino de Santiago. Camino del Norte. Antón Pombo Rodríguez. Anaya. 2018. (ES). Ook beschikbaar als e-book.

Camino de Santiago: Camino del Norte (Costa y Primitivo). Carlos Mencos. Editorial Buen Camino. 2017. (ES). Ook beschikbaar als app. Permanent bijgewerkt. (o.a. EN, FR, DE).

Etappes – Logiesplaatsen

Editorial Buen Camino – Camino del Norte
Gronze – Camino del Norte
Mundocamino – Camino del Norte
Eroski – Camino del Norte
Wise Pilgrim
ViveCamino – Camino del Norte
Todos Los Caminos de Santiago – Camino del Norte (pelgrimsherbergen)
Camino del Norte – Blog van Carlos Mencos

Lokale genootschappen

Compostelagenootschap van Gipuzkoa (Baskenland)
Compostelagenootschap van Cantabrië
Compostelagenootschap van Galicia
Compostelagenootschap van Lugo
Compostelagenootschap van Sarría

Toeristische informatie

Hendaye – Tourisme
Turismo de Euskadi, País Vasco
Bilbao Turismo
Bilbao – Guggenheimmuseum
Ciudad de Santander
Camino del Norte in Cantabria
Turismo Santillana del Mar
Turismo de Asturias
Wandelroutes in Asturias
Parque Nacional Picos de Europa
Xunta de Galicia – Camino de Santiago
Turismo de Galicia
Turismo de Santiago de Compostela
Catedral de Santiago de Compostela
Romaans en middeleeuws erfgoed

De tracks van deze pelgrimsweg zijn aangemaakt op basis van de Nederlandstalige pelgrimsgids “St.-Jacobsroute. Camino del Norte” van uitgeverij Elmar – Rother Wandelgidsen. Uitgave 2022.

De hoofdtrack van de Camino del Norte, tot in Santiago, bevat 28 015 trackpunten. Bij de 23 varianten gaat dat van 29 tot 749 trackpunten. De hoofdtrack is opgedeeld in drie stukken:

• Irun > Laredo (9086 trackpunten)
• Laredo > Gijón (9200 trackpunten)
• Gijón > Santiago de Compostela (9729 trackpunten).

De tracks zijn downloadbaar in twee digitale formaten:

Een kml-bestand dat je kan openen in Google Earth. Download hier Google Earth Pro en volg de installatie-instructies.