Camino Francés

Beschrijving

Voor velen is de Camino Francés de start van een leven met camino’s. De ervaring die gepaard gaat met het bewandelen van deze camino, wekt de microbe op die een pelgrim niet gauw weer kwijtraakt. Boeken, televisieseries en films hebben deze camino een enorme bekendheid gegeven, zodat je er mensen ontmoet uit onvermoede hoeken. Pelgrims uit Zuid-Korea, Japan, Nieuw-Zeeland, Australië, Canada, alle landen van Europa, de Verenigde Staten, Brazilië …, je komt ze allemaal tegen. Keerzijde van de medaille is natuurlijk dat het op deze camino druk is, te druk soms. Mensen staan vóór zonsopgang op om zich te verzekeren van een slaapplaats, ook al is het aantal pelgrimsherbergen exponentieel gestegen tijdens de jongste decennia.

De oversteek van de Pyreneeën (1250 m stijgen, 450 m dalen) is meteen een flinke binnenkomer. Hou er rekening mee dat deze bergpas tussen 1 november en 31 maart gesloten is. Dan stap je de alternatieve route via Valcarlos, op de digitale kaart en gpx aangeven als var01. variante Saint-Jean-Pied-de-Port > Ibañeta. Gelukkig is je eerste stopplaats de recentelijk vernieuwde herberg in Roncesvalles, beheerd door het Nederlands Genootschap van Sint-Jacob. Enkele dagen later kan je kennismaken met zijn Vlaamse tegenhanger Pelgrimsherberg Isaac Santiago in Los Arcos, verzorgd door het Vlaams Compostelagenootschap. Zeker binnenlopen.

Het landschap op de Camino Francés is zeer verscheiden: van het frisse gebergte tot het kurkdroge en oersaaie binnenland, van pittoreske dorpjes tot langgerekte voorstedelijke gebieden waar industrie en winkels langs invalswegen de toon zetten. Op het ene moment loopt de route via een smal paadje door de bossen en wordt wat later een rechte, brede weg door landbouwgebied. Maar steeds weer liggen er verrassingen in de ontmoetingen, in de natuur of het culturele aanbod.

Een eerste interessante stad op de route is Pamplona, een stad die doordrongen is van de bedevaartcultuur, met pelgrimsbruggen en een middeleeuws hospitium voor pelgrims. Erg mooi is ook de kruisgang van de kathedraal. Na Logroño loopt de camino het Spaanse wijnbouwgebied Rioja binnen. Uiteraard is dit een interessant gegeven, want in Spanje luidt het als volgt: El vino es la sangre del peregrino. Een volgende trekpleister is Santo Domingo de la Calzada, de stad waar zich een kip en haan in de kathedraal bevinden. Een mooie legende verklaart hun aanwezigheid.

Zoals veel pelgrimsgidsen aangeven is de aanloop tot Burgos één doffe ellende. Kilometerslang loopt de camino door de voorsteden waar lelijkheid troef is. Maar er is een perfect alternatief, de route var10. variante Burgos via Castañares, een heerlijke wandeling door het park langs de Río Arlanzón! De binnenstad van Burgos is dan weer een cultuurhistorische parel. Tussen Burgos en León strekt zich een hoogplateau uit. Eindeloos lijkt deze meseta. Geen beschutting te vinden en al vroeg in het jaar zeer warm. Toch de moeite waard om door te maken. Want zoals onze Engelstalige vrienden zeggen: It ’s all part of the camino. Typisch voor deze streek zijn de lemen huizen. Omdat veel van die huizen niet onderhouden zijn, brokkelen ze zienderogen af. Maar dan komt alweer een beloning en die heet León, een prachtige en bovendien erg gezellige stad. Bezienswaardigheden zijn er bij de vleet. Zeker niet te missen is de gotische kathedraal en de romaanse San Isidorobasiliek.

Op weg naar Galicië staat nog een zware beklimming te wachten. De weg naar O Cebreiro is vrij moeilijk, maar mooi en eenmaal in O Cebreiro geef je je ogen de kost. Je belandt in een volstrekt andere wereld. In het stadje liggen nog flink wat pallozas: lage, ronde of rechthoekige gebouwen uit natuursteen. Ze hebben een brede, houten kap die tot aan de grond doorloopt en die met stro bedekt is.

Ook de taal verandert: plots hoor en zie je overal Galicisch, een taal verwant aan het Portugees. En de Keltische muziek klinkt bekend in de oren: je zou je in Ierland wanen. Zelfs het landschap draagt een steentje bij: tussen de velden en akkers staan stenen muurtjes, zoals je die ook in Bretagne, Ierland of Schotland aantreft.

Na O Cebreiro loopt de camino door een glooiend landschap. In Sarria neemt het aantal pelgrims gevoelig toe, vooral Spanjaarden sluiten zich aan. Santiago de Compostela ligt 100 km verder, de afstand die je als pelgrim moet lopen om een compostela te bekomen. Dit document zou moeten bewijzen dat je uit het goede hout gesneden bent.

De aankomst op het plein voor de kathedraal van Compostela geeft toch wel een kick. In en rond de kathedraal kom je ook de medepelgrims tegen die je al dagen- of wekenlang uit het oog bent verloren. Ontroering bij het weerzien en bij het afscheid nemen. En vooral weten dat het gelukt is.

Praktisch

Deze pelgrimsweg start in Saint-Jean-Pied-de-Port (FR) en eindigt na 773 km in Santiago de Compostela (ES). Er zijn 23 varianten, waarvan de afstand tussen 2,8 km en 21,7 km varieert, sommige binnenwegen, andere omwegen. Een interessant alternatief als start is Bayonne (FR), vanwaar de Voie du Baztan je naar Pamplona op de Camino Francés brengt. Een andere veel gekozen mogelijkheid is starten op de Somportpas om de Camino Aragonés te nemen tot Puente la Reina op de Camino Francés. Om het drukke laatste deel van de Camino Francés te omzeilen kun je kiezen voor de Camino de Invierno, van Ponferrada tot A Laxe op de Camino Sanabrés, op twee dagen van Santiago de Compostela.

Voorzie 29 tot 35 stapdagen.

Saint-Jean-Pied-de-Port is te bereiken per trein. Eerst de Thalys tot Parijs, dan de TGV tot Bayonne en verder met een regionale trein tot Saint-Jean-Pied-de-Port.

Een handig instrument om uit te knobbelen hoe op je vertrekplaats te geraken is de website Rome2rio. Ook beschikbaar als app voor Android smartphones als iPhones.

Gidsen

Spaanse St.-Jacobsroute. Cordula Rabe. Elmar – Rother Wandelgidsen. 2022. (NL). Ook als e-book. Meer informatie op de winkelpagina …

Miam Miam Dodo. Le Guide – Le Camino Francés Saint-Jean-Pied-de-Port > Santiago > Finisterre. Le vieux Crayon. 2020. (FR). Meer informatie op de winkelpagina …

Camino de Santiago. Michelin. 2020. (Kaarten en logies, geen beschrijving). Meer informatie op de winkelpagina …

Camino Francés. Editorial Buen Camino. Beschikbaar als app. Permanent bijgewerkt. (o.a. EN, FR, DE).

Spanien: Jakobsweg Camino Francés. Raimund Joos. Conrad Stein Verlag. 2022. (DE).

Camino Francés. Wise Pilgrim Guides. 2022. (EN). Ook beschikbaar als app.

A Pilgrims Guide to the Camino de Santiago: Camino Francés. John Brierley. Kaminn Media. 2022. (EN).

Maps only Guide to the Camino de Santiago. John Brierley. Kaminn Media. 2022. (EN).

Spanischer Jakobsweg. Cordula Rabe. Rother Bergverlag. 2021. (DE). Ook beschikbaar als e-boek en als app.

Chemin de St-Jacques. Camino francés des Pyrénées à Saint-Jacques-de-Compostelle. Cordula Rabe. Rother Bergverlag. 2019. (DE).

Camino de Santiago. Pilgrim Guides: Camino Francés. Johnnie Walker. Confraternity of St. James. 2018-2019. (EN).

Le Camino Francés. François Lepère & Céline Heckmann. Editions Lepère. 2018. (FR).